| III.3.ANALYSE DE LA VARIANCE.Outre les calculs sur Excel on a abouti à ce
résultat après analyse. D'où le tableau suivant : TABLEAU N°V : Tableau d'ANOVA 
| Source desvariations
 | Somme des carrés | Degré deliberté
 | Moyenne descarrés
 | Fisher |  
| calculé | théorique |  
| Lignes | 12289457114337,10 | 6 | 2048242852389,52 | 32134,32 | 2,27 |  
| Colonnes | 3196195402,15 | 9 | 355132822,46 | 5,57 | 2,06 |  
| Erreur | 3441961751,72 | 54 | 63740032,44 |   |   |  
| Total | 12296095271491,00 | 69 |   |   |   | 
SOURCE : Elaborer par nous à l'aide du logiciel Excel Comme Fcal>Fth on rejette l'hypothèse nulle
HOA au profit de l'hypothèse alternativeHlA, selon laquelle
la production du manioc n'est pas égale dans les 7 districts. Il en est
de même pour les 10 années considérées. III.4 COMPARAISON DES EFFETS MOYENS DEUX A
DEUX. A. POUR L'EFFET DISTRICT. p = 7 7(7_ 1) = 21 comparaison 2
à 2 ... 2CMr  ppds = t1_a12(N-p) n or N= np =7 X 21 = 147 
 34 CMr = 63740032.44 ; Comme la valeur 54 ne figure pas dans la table nous allons
procéder par ce petit calcul pour trouver la vraie valeur. 40 2,0211 
 54 X 60 2,0003 ; = 10x = x 54 2,00654 D'où ppds= 2,00654v = 2,00654v TABLEAU N°V : comparaison des effets moyens 2 à 2
pour les districts 
| COMPARAISON |   |   | | | | décision |  
| X1 X2 | 350328,775 | 1130999,825 | 780671,05 | H1:X1<X2 |  
| X1 X3 | 350328,775 | 866780,275 | 516451,5 | H1:X1<X2 |  
| X1 X4 | 350328,775 | 465305,45 | 114976,675 | H1:X1<X2 |  
| X1 X5 | 350328,775 | 11237,9 | 339090,875 | H1:X1>X2 |  
| X1 X6 | 350328,775 | 600,2 | 349728,575 | H1:X1>X2 |  
| X1 X7 | 350328,775 | 738,875 | 349589,9 | H1:X1>X2 |  
| X2 X3 | 1130999,825 | 866780,275 | 264219,55 | H1:X1>X2 |  
| X2 X4 | 1130999,825 | 465305,45 | 665694,375 | H1:X1>X2 | 

 35 X2 X5 
|   | 1130999,825 | 11237,9 | 1119761,93 | H1:X1>X2 |  
| X2 X6 | 1130999,825 | 600,2 | 1130399,63 | H1:X1>X2 |  
| X2 X7 | 1130999,825 | 738,875 | 1130260,95 | H1:X1>X2 |  
| X3 X4 | 866780,275 | 465305,45 | 401474,825 | H1:X1>X2 |  
| X3 X5 | 866780,275 | 11237,9 | 855542,375 | H1:X1>X2 |  
| X3 X6 | 866780,275 | 600,2 | 866180,075 | H1:X1>X2 |  
| X3 X7 | 866780,275 | 738,875 | 866041,4 | H1:X1>X2 |  
| X4 X5 | 465305,45 | 11237,9 | 454067,55 | H1:X1>X2 |  
| X4 X6 | 465305,45 | 600,2 | 464705,25 | H1:X1>X2 |  
| X4 X7 | 465305,45 | 738,875 | 464566,575 | H1:X1>X2 |  
| X5 X6 | 11237,9 | 600,2 | 10637,7 | H1:X1>X2 |  
| X5 X7 | 11237,9 | 738,875 | 10499,025 | H1:X1>X2 |  
| X6 X7 | 600,2 | 738,875 | 138,675 | H0:X1=X2 | 
SOURCE : Elaborer par nous à l'aide du logiciel Excel Apres la comparaison des effets moyens deux à deux,
nous constatons que la moyenne X2 qui représente la production moyenne
du manioc dans le district du Haut-Lomami est supérieure aux autres
districts ; donc le meilleur district est celui du Haut-Lomami. B. POUR L'EFFET ANNEEp = 10 ,oi _,~ = 45 comparaison 2 à 2 n = n =n... n, =n=7 , ppds = t,_cv2 (N-p).\ 2c r or N= np = 10 X 45 = 450
CMr = 63740032,44 
 36 
 37 
 38 = 2,00654 D'où ppds= 2,00654v = 2,00654v TABLEAU N°VI : comparaison des effets moyens 2 à 2
pour les années 
| COMPARAISON |   |   | | | | décision |  
| X1 X2 | 399523,857 | 398441 | 1082,85714 | H1:X1>X2 |  
| X1 X3 | 399523,857 | 418671,286 | 19147,4286 | H0:X1=X2 |  
| X1 X4 | 399523,857 | 404944 | 5420,14286 | H1:X1<X2 |  
| X1 X5 | 399523,857 | 398393,929 | 1129,92857 | H1:X1>X2 |  
| X1 X6 | 399523,857 | 398672,357 | 851,5 | H1:X1>X2 |  
| X1 X7 | 399523,857 | 399137,786 | 386,071429 | H1:X1>X2 |  
| X1 X8 | 399523,857 | 398982,429 | 541,428571 | H1:X1>X2 |  
| X1 X9 | 399523,857 | 408556,143 | 9032,28571 | H0:X1=X2 |  
| X1 X10 | 399523,857 | 411807,643 | 12283,7857 | H0:X1=X2 |  
| X2 X3 | 398441 | 418671,286 | 20230,2857 | H0:X1=X2 |  
| X2 X4 | 398441 | 404944 | 6503 | H1:X1<X2 |  
| X2 X5 | 398441 | 398393,929 | 47,0714286 | H1:X1>X2 |  
| X2 X6 | 398441 | 398672,357 | 231,357143 | H1:X1<X2 |  
| X2 X7 | 398441 | 399137,786 | 696,785714 | H1:X1<X2 |  
| X2 X8 | 398441 | 398982,429 | 541,428571 | H1:X1<X2 |  
| X2 X9 | 398441 | 408556,143 | 10115,1429 | H0:X1=X2 |  
| X2 X10 | 398441 | 411807,643 | 13366,6429 | H0:X1=X2 |  
| X3 X4 | 418671,286 | 404944 | 13727,2857 | H0:X1=X2 |  
| X3 X5 | 418671,286 | 398393,929 | 20277,3571 | H0:X1=X2 |  
| X3 X6 | 418671,286 | 398672,357 | 19998,9286 | H0:X1=X2 |  
| X3 X7 | 418671,286 | 399137,786 | 19533,5 | H0:X1=X2 |  
| X3 X8 | 418671,286 | 398982,429 | 19688,8571 | H0:X1=X2 |  
| X3 X9 | 418671,286 | 408556,143 | 10115,1429 | H0:X1=X2 |  
| X3 X10 | 418671,286 | 411807,643 | 6863,64286 | H1:X1>X2 |  
| X4 X5 | 404944 | 398393,929 | 6550,07143 | H1:X1>X2 |  
| X4 X6 | 404944 | 398672,357 | 6271,64286 | H1:X1>X2 |  
| X4 X7 | 404944 | 399137,786 | 5806,21429 | H1:X1>X2 |  
| X4 X8 | 404944 | 398982,429 | 5961,57143 | H1:X1>X2 |  
| X4 X9 | 404944 | 408556,143 | 3612,14286 | H1:X1<X2 |  
| X4 X10 | 404944 | 411807,643 | 6863,64286 | H1:X1<X2 |  
| X5 X6 | 398393,929 | 398672,357 | 278,428571 | H1:X1<X2 |  
| X5 X7 | 398393,929 | 399137,786 | 743,857143 | H1:X1<X2 |  
| X5 X8 | 398393,929 | 398982,429 | 588,5 | H1:X1<X2 |  
| X5 X9 | 398393,929 | 408556,143 | 10162,2143 | H0:X1=X2 |  
| X5 X10 | 398393,929 | 411807,643 | 13413,7143 | H0:X1=X2 |  
| X6 X7 | 398672,357 | 399137,786 | 465,428571 | H1:X1<X2 |  
| X6 X8 | 398672,357 | 398982,429 | 310,071429 | H1:X1<X2 |  
| X6 X9 | 398672,357 | 408556,143 | 9883,78571 | H0:X1=X2 |  
| X6 X10 | 398672,357 | 411807,643 | 13135,2857 | H0:X1=X2 |  
| X7 X8 | 399137,786 | 398982,429 | 155,357143 | H1:X1>X2 |  
| X7 X9 | 399137,786 | 408556,143 | 9418,35714 | H0:X1=X2 |  
| X7 X10 | 399137,786 | 411807,643 | 12669,8571 | H0:X1=X2 |  
| X8 X9 | 398982,429 | 408556,143 | 9573,71429 | H0:X1=X2 |  
| X8 X10 | 398982,429 | 411807,643 | 12825,2143 | H0:X1=X2 |  
| X9 X10 | 408556,143 | 411807,643 | 3251,5 | H1:X1<X2 | 
SOURCE : Elaborer par nous à l'aide du logiciel Excel Après la comparaison des effets moyens deux à
deux, nous constatons que la moyenne X3 qui représente la production
moyenne du manioc en 2007 est supérieure aux autres années. 
 39 | 
 
 
 
 |